Hebben chronische aandoeningen zoals endometriose en PCOS invloed op de vruchtbaarheid?

Vruchtbaarheid is voor veel vrouwen een belangrijk onderwerp, maar voor vrouwen met een chronische ziekte kan het krijgen van een kind nog ingewikkelder lijken. Bepaalde aandoeningen, zoals endometriose of het polycysteus-ovariumsyndroom (PCOS), kunnen de vruchtbaarheid beïnvloeden. Als je weet welke invloed deze aandoeningen hebben, kun je betere beslissingen nemen over gezinsplanning.

🤔De invloed van chronische ziekten op de vruchtbaarheid

Chronische ziekten kunnen verschillende effecten hebben op het lichaam en onder andere ook op het voortplantingsstelsel. De aandoeningen endometriose en PCOS zijn twee van de meest voorkomende oorzaken van vruchtbaarheidsproblemen. Ze beïnvloeden de vruchtbaarheid echter elk op een andere manier. Met de juiste medische zorg kunnen veel vrouwen met chronische aandoeningen toch zwanger worden.

🤰Endometriose en vruchtbaarheid

Endometriose is een chronische aandoening waarbij het slijmvlies dat aan de binnenkant van de baarmoeder zit, endometrium genoemd, ook buiten de baarmoeder groeit. Dat weefsel kan bijvoorbeeld op de eierstokken, eileiders en andere organen in de onderbuik zitten.

Het meest voorkomende symptoom van endometriose is pijn in de onderbuik, met name tijdens de menstruatie. Andere symptomen zijn pijn bij het vrijen, spijsverteringsproblemen, hevige menstruatiepijn, hevig bloedverlies, vermoeidheid en depressie.

Zo'n 10% van de vrouwen in de vruchtbare leeftijd heeft endometriose, en ongeveer een derde van hen is onvruchtbaar. Daarmee is de onvruchtbaarheid onder vrouwen met endometriose bijna dubbel zo hoog als onder vrouwen zonder deze aandoening. 

Hoewel dus duidelijk is dat er een verband bestaat tussen endometriose en onvruchtbaarheid, is nog niet duidelijk welke biologische mechanismen daaraan ten grondslag liggen. Onvruchtbaarheid bij vrouwen met endometriose is een complexe problematiek, aangezien de aandoening zich bij elke vrouw anders uit. Het is dan ook lastig om één oorzaak aan te wijzen.

Waarom kan endometriose soms tot vruchtbaarheidsproblemen leiden?

• Chronische pijn: dit kan de normale voortplantingsprocessen verstoren en de bevruchting beïnvloeden.
• Een ontsteking in het bekkengebied: dit kan de voortplantingsorganen en bevruchting beïnvloeden.
• Afwijkende anatomie van het bekkengebied: bij endometriose kunnen de eierstokken, eileiders en baarmoeder anders in de onderbuik liggen en anders werken dan normaal.
• Verklevingen: littekenweefsel rond de voortplantingsorganen kan verstoppingen veroorzaken of de normale werking van de organen verstoren.
• Verstoorde eicelvoorraad/werking van de eierstokken: de eierstokken bevatten minder eitjes en de eitjes zijn van een lagere kwaliteit.
• Verminderde ontvankelijkheid van het baarmoederslijmvlies: hierdoor kan een bevrucht eitje zich moeilijker innestelen.
• Systemische effecten: endometriose kan een bredere impact hebben op het lichaam en zo mogelijk de algehele vruchtbaarheid beïnvloeden.

Belangrijk om te weten is echter dat niet alle vrouwen met endometriose onvruchtbaar zijn. Zo'n 50% van de vrouwen met milde endometriose kan nog steeds op de natuurlijke manier zwanger worden.4 Wanneer dat niet mogelijk is, kunnen vruchtbaarheidsbehandelingen zoals IVF (in-vitrofertilisatie) de kans op een zwangerschap verhogen. Een vroege diagnose en behandeling kan helpen de symptomen te verlichten en vergroot de kans op het behoud van vruchtbaarheid.

🤰PCOS en vruchtbaarheid

PCOS (het polycysteus-ovariumsyndroom) is een andere aandoening die de vruchtbaarheid beïnvloedt. PCOS is een hormonale aandoening die leidt tot een onregelmatige menstruatie, te veel androgenen (mannelijke hormonen) en cysten op de eierstokken.

PCOS beïnvloedt de vruchtbaarheid omdat het een hormonale disbalans veroorzaakt die het normale voortplantingsproces verstoort. Deze disbalans leidt tot een onregelmatige menstruatiecyclus en problemen met de eisprong, waardoor het moeilijker is om zwanger te worden. Vrouwen met PCOS hebben een onregelmatige eisprong of zelfs helemaal geen eisprong.

Maar hoewel PCOS de vruchtbaarheid beïnvloedt, betekent dat niet dat een zwangerschap helemaal onmogelijk is. Veel vrouwen met PCOS kunnen toch zwanger worden. Het is belangrijk om een medisch zorgverlener te raadplegen voor de juiste hulp en een persoonlijk advies over welke vruchtbaarheidsbehandelingen mogelijk zijn.

💡De belangrijkste informatie over vruchtbaarheid bij endometriose en PCOS nog eens op een rijtje

Chronische ziekten zoals endometriose en PCOS kunnen de vruchtbaarheid beïnvloeden doordat ze de voortplantingsprocessen verstoren. Hoewel het met deze aandoeningen moeilijker kan zijn om zwanger te worden, is dit voor veel vrouwen met endometriose of PCOS (vaak met medische hulp) wel degelijk mogelijk. Het is belangrijk om een medisch zorgverlener te raadplegen voor een persoonlijk advies over welke vruchtbaarheidsbehandelingen mogelijk zijn.