HET TOXISCHESHOCKSYNDROOM: HOE HET DEFINIËREN, IDENTIFICEREN EN VERMIJDEN?
Het Toxischeshocksyndroom (TSS) is een zeldzame maar zeer ernstige infectieziekte, die niet noodzakelijk te maken heeft met de menstruatie. Hier gaan we dieper in op het toxischeshocksyndroom tijdens de menstruatie.
Aangezien het syndroom zeer snel kan evolueren en mogelijk dodelijk kan zijn, herken je best de eerste tekenen en raadpleeg je zo snel mogelijk een arts. Volg vooral de gebruiksregels van tampons om dit te vermijden.
Welke factoren bevorderen een toxische shock?
- Je moet drager zijn van de bacterie Staphylococcus aureus die het TSST-1 toxine produceert (slechts 4% van de vrouwen zijn drager*),
- Je bent niet immuun voor deze toxine,
- Tampons en/of cups blijven te lang zitten.
*Mededeling van 15/09/2017 in GENESIS-PARIS van Prof. Lina, Bioloog in het hôpital civil van Lyon
Staphylococcus aureus, de bacterie verantwoordelijk voor de toxische shock
De Staphylococcus aureus is een bacterie die regelmatig voorkomt op de huid en neus, maar zelden in de vagina. Sommige van deze Staphylococcus aureus kunnen een specifieke toxine produceren. De Staphylococcus aureus zal een infectie veroorzaken, meer bepaald TSS, wanneer de bacterie in contact komt met bloed.
Menstruatiebloed is de ideale kweekvijver omdat het alle voedingsstoffen bevat die nodig zijn om de bacteriën te vermenigvuldigen. De bacterie zal zich nog sterker ontwikkelen wanneer het bloed in de vagina stilstaat. Tampons en menstruatiecups bevorderen dit.
Veroorzaken tampons en menstruatiecups toxische shock?
Tampons of cups zijn geen rechtstreekse schuldigen. Wanneer ze daarentegen foutief worden gebruikt, bijvoorbeeld meer dan 6 uur, vormt dit een van de belangrijkste risicofactoren voor TSS tijdens de menstruatie. Daarom is het sterk aanbevolen om ze niet langer dan 6 uur in de vagina te laten zitten.
Toxische shock en Staphylococcus aureus: vage symptomen
De symptomen van een toxische shock zijn vaag en lijken eerder op een ernstige griep of gastro-enteritis: zich slecht voelen, extreme vermoeidheid, hoge koorts, hoofdpijn, spierpijn, problemen met de spijsvertering (braken, diarree …), soms in combinatie met een rode huid (zoals zonnebrand). Ze treden plots op en kunnen snel, binnen de 48 uur, overgaan in een toxische shock als dit niet wordt behandeld.
Als deze symptomen opduiken bij het gebruik van een tampon of menstruatiecup, moet je deze verwijderen en onmiddellijk een arts raadplegen.
Toxische shock: meteen handelen
Indien dit niet wordt behandeld, kunnen de toxines zich naar andere organen verspreiden en levensbedreigende complicaties veroorzaken. Om TSS tijdens de menstruatie te behandelen, moet de patiënt onmiddellijk worden opgenomen in het ziekenhuis om antibiotica toegediend te krijgen.
Hoe het risico op toxische shock voorkomen?
Meteen tampons en menstruatiecups afzweren is niet nodig. Let op het volgende:
- Vervang de tampon elke 4 tot maximaal 6 uur,
- Leeg de cup maximaal om de 6 uur, maak hem goed schoon (de cup van Saforelle heeft een eigen sterilisatiebox),
- Slaap niet met een tampon of menstruatiecup en draag ‘s nachts liever maandverband,
- Was je handen grondig voor en na het inbrengen van een tampon of menstruatiecup.
- Lees de bijsluiter aandachtig.
JULIANE BERDAH - Medisch gynaecoloog en verloskundige